Szalone Dni Muzyki - TYSIĄC LAT DUD WE FRANCJI (43)

PROGRAM

Średniowiecze (XII–XIII w.):

Marcabru Pastorella L’autre ièr josta una sebissa (Przedwczoraj przy żywopłocie)
Adam de la Halle Robin, par l’ame ten pere z Le Jeu de Robin et Marion (Gry o Robinie i Marynce)
Anonim Belle Doette – La Quinte Estampie Real

Renesans (XVI–XVII w.) :
Suita tańców renesansowych: alemanda Une Jeune Fillette · Allemande (wyd. Pierre Phalèse) · Claude Gervaise Branle simple · Branle du petit homme (wyd. Pierre Phalese)
Schiarazula Marazula: Ungaresca (wyd. Pierre Phalèse)
Michael Praetorius Les Passepiedz de Bretaigne ze zbioru Terpsichore (Terpsychora)

Barok (XVII–XVIII w.):
Joseph Bodin de Boismortier Prélude – Passepied ze zbioru Divertissements de campagne (Wiejskie rozrywki)
Anonim À l’ombre d’un ormeau (W cieniu wiązu)
Charles-Emmanuel Borjon de Scellery Suita wiejskich branli in G z Traité de la Musette (Traktat o musette, wybór)
Nicolas Chédeville La Divinité des Bois (Boskość lasu) ze zbioru Les Déffis ou l’Étude Amusante (Wyzwania lub Wesoła nauka) op. 9                

Anonimowa muzyka popularna Francji Centralnej i Owernii (XIX–XXI w.):
Andantino (zanotowane przez George Sand) · Bourrée Aurory Sand · En traversant les plain’s et les montagnes (Pokonując równiny i góry, bourrée)        
Opowieść Le cabretaïre et le loup (Dudziarz i wilk): Bourrée Ai vist lo loup (Widziałem wilka) · Suite de marches nuptiales de Bouscatel (Suita marszów weselnych wg Antoine’a Bouscatela)
La polka du Quartier

WYKONAWCY

François Lazarevitch dudy w historycznych i regionalnych odmianach: boha (dudy gaskońskie), dudy renesansowe, barokowa musette, grand bourbonnaise (odmiana dud burbońskich), cabrette (dudy owernijskie)

Andrzej Ferenc narrator

Soczyście intensywne brzmienie dud już od średniowiecza uświetniało ważne uroczystości i zachęcało do zabawy w skocznych rytmach. To najstarszy złożony instrument muzyczny, który w Europie przez wieki nie ustępował popularnością niemal żadnemu innemu. Jego budowa jest prosta: składa się przede wszystkim z napełnianego powietrzem zbiornika – worka wykonywanego ze zwierzęcej skóry (nieraz całego korpusu), a także zestawu piszczałek. Różne regiony i okresy historyczne wykształciły jego odrębne warianty, co widać po rodzaju zdobień, użytych materiałach, liczbie piszczałek i sposobie gry.

Ich charakterystyczny nosowy dźwięk jest jednak nie do podrobienia. Podobnie jak dyspozycja głosów – najwyższy i najbardziej ruchliwy prowadzi melodię, zaś niższy lub niższe trzymają burdon, czyli długi stojący dźwięk, który podtrzymuje harmonię. Dudy zapewne nie przetrwałyby do dziś, gdyby nie były tak wszechstronne. Usłyszymy je między innymi, jak opowiadają średniowieczne legendy o miłości oraz intonują śpiewne melodie popularnych w renesansie i baroku francuskich tańców.

– Karolina Dąbek (pisanezesluchu.pl)

Szalone Dni Muzyki 2024 powracają z bogatą i różnorodną propozycją 56 koncertów w ciągu trzech dni. Tegorocznym hasłem przewodnim festiwalu są Źródła. A podróż do źródeł to wyprawa fascynująca! Wędrować będziemy ku naturze: do szmeru bijącej wody i śpiewu ptaków, ale też pradawnych sposobów komunikacji międzyludzkiej – pierwotnego rytmu czy tradycyjnego nawoływania i śpiewu. Przyjrzymy się tradycyjnym instrumentom i ludowym inspiracjom tak w muzyce klasycznej, jak i jazzie. Sięgniemy do wielkich dzieł klasycznego kanonu, jak Wariacje Goldbergowskie Bacha (nr 51), opery Mozarta (nr 9), symfonie Beethovena i Dvořáka (nry 23, 47), Sonata na dwa fortepiany i perkusję Bartóka (nr 27), Błękitna rapsodia Gershwina (nry 32, 53) i Tańce symfoniczne z West Side Story Bernsteina (nry 1, 48, 55). To utwory „źródłowe” dla formacji kulturalnej współczesnej publiczności, które stanowią nieprzebraną kopalnię inspiracji dla kolejnych pokoleń, czerpiących z tych pierwowzorów pełnymi garściami.