• Kontrast
      • Animacje: Wyłącz
      • Kontrast: A Domyślna wersja kolorystyczna A Czarny tekst na białym tle A Biały tekst na czarnym tle A Czarny tekst na żółtym tle A Żółty tekst na czarnym tle
      • Powiększ tekst: Ctrl plus
      • Pomniejsz tekst: Ctrl minus
      • Przywróć: Ctrl zero
  • Wybierz język angielski EN
  • Butik
  • Newsletter
  • VOD
  • Dla mediów
Teatr Wielki - Opera Narodowa Teatr Wielki - Opera Narodowa
  • Strona główna
  • Repertuar
    • Kalendarium
    • Sezon 2024/25
    • Wystawy
    • VOD
  • Bilety
    • Kup bilet
    • Informacje dla widzów
    • Zwroty biletów
  • Teatr
    • Aktualności
    • Polski Balet Narodowy
    • Ludzie
    • Miejsce
    • Kulisy
    • Historia
    • Kontakt
  • Działalność
    • Edukacja
    • Galeria Opera
    • Muzeum Teatralne
    • Akademia Operowa
    • Konkurs Moniuszkowski
    • Dla mediów
    • Organizacja imprez
    • Wynajem kostiumów
    • Wynajem rekwizytów
    • Fundusze unijne
    • Dotacje celowe

Bożena Kociołkowska

tancerka baletowa

Tancerka, pedagog, choreograf, primabalerina Teatru Wielkiego w Warszawie w latach 1961-1986. W 1960 roku ukończyła Państwową Średnią Szkołę Baletową w Warszawie, w roku 1979 warszawską Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną (Wydział Wychowania Muzycznego) w zakresie Pedagogiki Tańca, a w 1991 r. Podyplomowe Studium Obrotu Dziełami Sztuki Profesjonalnej na wydziale Handlu Zagranicznego Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

W niespełna rok po skończeniu szkoły baletowej (18 stycznia 1961) zadebiutowała w Teatrze Wielkim w Warszawie partią Odetty-Odylii w Jeziorze łabędzim Czajkowskiego. Alicja Bońkowska pisała wówczas we "Współczesności": "Bez precedensu w powojennej historii naszego baletu jest przecież wypadek wystąpienia dziewiętnastoletniej absolwentki warszawskiej Szkoły Baletowej w arcytrudnej roli Odetty-Odylii w tradycyjnej wersji Jeziora Łabędziego. Kociołkowska jest jedyną z tych tancerek, która to pokonała”.

Podczas swojej kariery primabaleriny, zarówno na scenie Teatru Wielkiego, jak i w innych teatrach w kraju i za granicą kreowała kilkadziesiąt ról z wielkiego repertuaru tańca klasycznego, takich jak: Odetta-Odylia w Jeziorze łabędzim Czajkowskiego (1961, 1966, 1973, a po raz setny artystka wykonała tę partię na scenie Teatru Wielkiego 21 grudnia 1977!), Królowa Miedzianej Góry w Kamiennym kwiecie Prokofiewa (1961), Dziewczyna w Czterech temperamentach Hindemitha (1962), Młynarka w Trójkątnym kapeluszu de Falli (1962), Dziewczyna w Zaczarowanej oberży Szałowskiego (1962), Eurydyka w Orfeuszu Strawińskiego (1963), Solistka w Święcie wiosny Strawińskiego (1965), Panna młoda w Harnasiach Szymanowskiego (1966), Kitri w Don Kichocie Minkusa (1967), Aegina w Spartakusie Chaczaturiana (1968), Wróżka w Kopciuszku (1969) i Julia w Romeo i Julii Prokofiewa, rola tytułowa w Pannie Julii Rangströma (1975), Primabalerina w Sylfidach Chopina (1975), Mirta w Giselle Adama (1976) czy pamiętna rola tytułowa w Fedrze Aurica (1978), oraz wiele innych.

Janusz Ekiert pisał w 1978 r. w „Życiu Warszawy”: „Przede wszystkim dwa widowiska nie schodzą z ust tych, którzy mniej więcej regularnie odwiedzają Filharmonię i Teatr Wielki. Dwa nazwiska dawno i dobrze zapamiętane, a jednak na nowo odkrywane. Bożena Kociołkowska i Arturo Moreira Lima. Kociołkowska tańczy główne role w Teatrze Wielkim od kilkunastu lat. Zawsze była podziwianą Odettą-Odylią w Jeziorze łabędzim czy niezastąpioną Mirtą w Giselle, nawet sam Lifar miał powiedzieć, że to najznakomitsza tancerka jaką widział w Polsce. Teraz po premierze baletów Sergiusza Lifara w Teatrze Wielkim publiczność przekonała się, że Kociołkowska jest też wybitną indywidualnością aktorską wśród tancerzy. W tytułowej roli Fedry tworzy postać, tworzy charakter, grę uczuć i myśli pełną psychologicznych niuansów, porywa siłą wyrazu. Jej Fedra jest ukoronowaniem takich sukcesów, jak groteskowa rola w Salmo gioioso, i jak głęboko psychologiczne potraktowanie roli w Pannie Julii”.

Natomiast Tacjanna Wysocka w „Dziejach baletu” napisała: „Bożena Kociołkowska, młoda, ładna, bardzo zdolna balerina, występuje w najbardziej odpowiedzialnych rolach repertuaru sceny warszawskiej. Tańczyła z powodzeniem rolę Odetty-Odylii w Jeziorze łabędzim, kreowała postać Dziewczyny w balecie Cztery temperamenty, Młynarki w Trójkątnym kapeluszu i Eurydyki w balecie Orfeusz. Odznacza się dobrym opanowaniem techniki tańca klasycznego i pewnością wykonania. W roli Kitri w balecie Don Kichot nie tylko prześlicznie wyglądała, ale tańczyła z ogromnym wdziękiem, pokonywała trudności techniczne bez najmniejszego wysiłku. Tancerka nabywa jakiegoś spokoju, prostoty, dystynkcji, co w dziwny sposób upodabnia ją do typu tak świetnych balerin angielskich. Publiczność zawsze przyjmuje Bożenę Kociołkowską bardzo gorąco”.

Współpracowała z wieloma najwybitniejszymi choreografami i pedagogami na świecie, takimi jak: Natalia Konius, Aleksiej Cziczinadze, Alicia Alonso, Serge Lifar, Birgit Cullberg, Asaf Messerer, Maja Plisiecka, Pierre Lacotte, Alberto Mendez, Alfred Rodrigues, Anton Dolin, Leon Wójcikowski i wielu innych, którzy mieli wpływ na ukształtowanie jej osobowości artystycznej. Tańczyła z takimi tancerzami, jak: Henryk Giero, Zygmunt Jasman, Ryszard Krawucki, Feliks Malinowski, Zbigniew Strzałkowski, Janusz Smoliński, Stanisław Szymański, Wojciech Wiesiołłowski, Gerard Wilk, Kazimierz Wrzosek.

W latach 1964-1983 występowała prawie we wszystkich krajach Europy, a także w Stanach Zjednoczonych i na Kubie. Wielokrotnie brała udział w filmach oraz programach i spektaklach telewizyjnych, m.in. w Święcie wiosny, Orfeuszu i Eurydyce, Salmo gioioso, Claire de Lune. Otrzymała liczne stypendia zagraniczne, m.in.: Centre Intemational d’Art Choreographique w Paryżu, Polucca Schule w Dreźnie, Inter-Balet w Budapeszcie, International Ballet w Hawanie, Ruth Page Foundation w School of Dance w Chicago, Centro di Danza w Rzymie, Giordano Jazz Dance w Chicago. W latach 1981-1996 opracowała choreografię do 35 spektakli muzycznych i dramatycznych, a także do baletów: Straussiada, Miscelanea, Czerwony Kapturek, zarówno w kraju, jak i za granicą (Niemcy, Jugosławia, Włochy).

W latach 1992-1993 sprawowała funkcję dyrektora artystycznego Baletu Państwowej Opery i Filharmonii Bałtyckiej, w latach 1993-1994 była dyrektorem artystycznym Baletu Teatru Wielkiego w Łodzi, a w latach 1994-1995 dyrektorem artystycznym Państwowej Szkoły Baletowej w Warszawie. Od 1998 r. jest dyrektorem artystycznym Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej w Bytomiu. Sprawowała także funkcje dyrektora artystycznego i organizacyjnego I i II Festiwalu „Dance of the World" (Gdańsk, 1991 i Warszawa, 1996) oraz dyrektora artystycznego i organizacyjnego I Polsko-Niemieckich Warsztatów Tańca Współczesnego „Taniec dla tolerancji" w Łodzi (1994). W 2003 r. była jurorem Międzynarodowego Konkursu Tańca w Brnie.

Od wielu lat zajmuje się działalnością pedagogiczną, zarówno w kraju, jak i za granicą. Była pedagogiem w Akademii Muzycznej w Warszawie (1980), nauczycielem w Państwowej Średniej Szkoły Baletowej w Warszawie (1993), baletmistrzem w Teatro dell’ Opera w Rzymie (1981-1982), pedagogiem szkół baletowych we Włoszech, Niemczech, Francji, pedagogiem Internationales Tanzprojekt w Aachen, Bielefeld i Bonn (1992), Internationale Tanzwerkstatt w Bonn (1993), podczas I Światowego Kongresu Tańca w San Francisco, gdzie była jednym z pomysłodawców i twórców (1993), w latach 1992-1994 podczas Międzynarodowych Warsztatów w Niemczech, Italii, USA. Jest pomysłodawczynią wielu przedsięwzięć propagujących taniec klasyczny i współczesny na terenie kraju i za granicą, do których należą Międzynarodowe Spotkania Młodych Tancerzy w Bytomiu, projekty: „Zatańcz i ty”, kierowany do młodzieży i „Młodzi tancerze w Europie”, konkursy tańca „Terpsychora”, konkurs choreograficzny młodych tancerzy w Bytomiu.

Otrzymała liczne odznaczenia i nagrody, m.in.: Złoty Krzyż Zasługi (1979), Złotą Odznakę Honorową „Za zasługi dla Warszawy” (1979, 1980), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986), odznakę Zasłużonego Działacza Kultury (1989), Nagrodę indywidualna I Stopnia Centrum Edukacji Artystycznej (2001), Nagrodę „Muza 2003” w dziedzinie kultury, srebrny medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis (2006), Statuetkę „Terpsychora” ZASP-u dla najwybitniejszych artystów (2006), Nagrodę Specjalną za Zasługi dla Kultury Polskiej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2006), Dyplom Uznania Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego za pracę pedagogiczną (2006), Medal 750-lecia Bytomia za zasługi dla bytomskiej kultury (2006) oraz Nagrodę im. Witolda Hulewicza za działalność na rzecz sztuki tańca (2020).

Zajmuje się również działalnością społeczną. W latach 1991-1994 była przewodniczącą Sekcji Baletu ZASP, w latach 1992-1998 członkiem Międzynarodowego Komitetu Sieci Tańca Artystycznego w Bonn, a w latach 1995-1999 przewodnicząca Sekcji Choreografii ZAiKS. W 2017 roku otrzymała Doroczną Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt pracy artystycznej i działalność na rzecz rozwoju sztuki tańca w Polsce. W 2018 roku została potronką XI Międzynarodowego Konkursu Choreograficznego Uczniów Szkół Baletowych w Bytomiu (od 2005 r. pomysłodawczyni i organizatorka pierwszych edycji).

Na zdj. Bożena Kociołkowska jako Odetta w Jeziorze łabędzim, Teatr Wielki, 1973 (fot. E. Hartwig)

  • Strona główna
  • Udostępnij
do góry
  • Repertuar

    • Sezon 2024/25
    • Kalendarium

    Bilety

    • Abonamenty
    • Zakup biletów
    • Regulamin 2024/25
  • Teatr

    • Aktualności
    • Polski Balet Narodowy
    • Ludzie
    • Miejsce
    • Historia
    • Kulisy
    • VOD
    • Podcasty
    • Kontakt
  • Działalność

    • Edukacja
    • Galeria Opera
    • Muzeum Teatralne
    • Archiwum
    • Akademia Operowa
    • Konkurs Moniuszkowski
    • Butik
    • Wynajem kostiumów
    • Wynajem rekwizytów
  • Inne

    • Informacje dla widzów
    • Deklaracja dostępności
    • Mapa strony
    • Newsletter
    • Monitoring
    • Polityka prywatności / Cookies
    • Ochrona danych osobowych
    • Wejdź w obiektyw
    • Pasieka w Teatrze
  • Współpraca

    • Partnerzy i sponsorzy
    • Współpraca i wsparcie
    • Organizacja imprez
    • Ogłoszenia
    • Oferty pracy
    • Dla mediów
    • Zamówienia publiczne
    • Zamówienia na usługi społeczne
    • Biuletyn Informacji Publicznej
Logo Instagram

Teatr Wielki - Opera Narodowa, plac Teatralny 1, 00-950 Warszawa, skrytka pocztowa 59

Rezerwacja miejsc: +48 22 692 02 08 Centrala: +48 22 692 02 00 E-mail: office@teatrwielki.pl

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalne
''