Maria Stuart

Gaetano Donizetti

Daty spektakli

Opera seria w dwóch aktach
Libretto: Giuseppe Bardari
Prapremiera: 30.12.1835, Regio Teatro alla Scala, Mediolan
Premiera tej inscenizacji: 5.07.2014, Royal Opera House Covent Garden, Londyn
Premiera w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej: 20.02.2015
Koprodukcja: Royal Opera House Covent Garden, Londyn
Gran Teatre del Liceu, Barcelona
Théâtre des Champs-Elysées, Paryż

Oryginalna włoska wersja językowa z polskimi napisami

Po dziesięcioleciach zapomnienia Maria Stuart, arcydzieło XIX-wiecznej opery, rozpoczęła swój europejski renesans, tytuł w pełni zasłużenie wrócił do łask widowni. Pokazuje pełnię siły belcanta i dorównuje wielkością sławniejszej Łucji z Lammermooru.

Kiedy na scenę wchodzi Elżbieta o nagiej czaszce, zamkniętej w stylowym uchwycie elżbietańskiego kołnierza, wiadomo, że będzie to spektakl o śmierci. To właśnie ta monarchini każe ściąć Marię Stuart, królową Szkocji, swoją kuzynkę. Opera, luźno oparta na dramacie Friedricha Schillera, doprowadza do konfrontacji obu bohaterek -- choć w rzeczywistości do ich spotkania nigdy nie doszło. Zderza się więc czyste pragnienie władzy z czystym pragnieniem miłości -- to pierwsze prowadzi do życia w zimnej pustce, drugie zaś prowadzi na śmierć.

Spektakl umieszcza obie bohaterki w świecie prawie nam współczesnym, bo XX-wiecznym, każąc w ten sposób pamiętać o realności władzy, która zabija, realności procesu historycznego, dla którego jedynym ratunkiem jest przyjęcie z godnością tego, od czego nie udaje się uciec.

Obsada

2016-05-21 | 19:00

Realizatorzy

Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej

Streszczenie

  • Akt I

    SCENA 1
    Królowa Anglii Elżbieta I zastanawia się, czy przyjąć propozycję małżeństwa od delfina francuskiego. Chociaż małżeństwo oznaczałoby ważny sojusz z Francją, Elżbieta nie potrafi zapomnieć swojej pierwszej miłości, Roberta, hrabiego Leicester. Czuje też niepokój z powodu swojej kuzynki Marii Stuart, którą więzi. Gdy minister William Cecil namawia ją do wydania na Marię wyroku śmierci, tłum oraz George Talbot domagają się ułaskawienia Marii. Pojawia się Leicester. Elżbieta informuje go, że prawie zdecydowała się przyjąć oświadczyny delfina i wpada w furię, gdy Leicester nie wydaje się być zmartwiony. Talbot bierze Leicestera na stronę i wręcza mu portret i list od Marii. Ten, niegdyś w Marii zakochany, jest bardzo wzruszony, widząc jej portret i zaczyna snuć plany uwolnienia jej. Elżbieta staje twarzą w twarz z Leicesterem. Gdy dowiaduje się o otrzymanej przez niego wiadomości od Marii, jest wściekła i  zazdrosna – podejrzewa oboje o spiskowanie przeciwko niej. Leicester namawia Elżbietę, by spotkała się z Marią i okazała jej miłosierdzie. Jednak Elżbieta uważa Marię za swoją rywalkę w walce o  uczucia Leicestera i zamierza ją jeszcze mocniej ukarać.

    SCENA 2
    Maria w więzieniu marzy o wolności i z nostalgią wspomina dzieciństwo we Francji. Słyszy nadchodzących ludzi. Służąca Marii, Anna, informuje ją, że to królewskie polowanie; wśród towarzystwa zapewne jest królowa. Proponuje, by się oddaliły, ale zanim zdążą odejść, nadchodzi Leicester. Wyznaje Marii miłość i wyraża nadzieję, że Elżbieta ją uwolni. Mimo to, Maria jest niepewna i zatroskana. Leicester przygotowuje Elżbietę do audiencji z Marią i ponownie namawia ją, by okazała łaskę. Talbot i Anna prowadzą Marię do królowej. Zazdrość Elżbiety rośnie na widok pięknej Marii, którą Leicester zdecydowany jest ratować. Anna i Talbot mają złe przeczucia. Maria błaga o przebaczenie i litość Elżbietę, która odpowiada złością i sarkazmem. Obraża Marię i oskarża ją o czynienie zła i zamordowanie męża. Leicester błaga Marię o spokój, lecz ta w końcu wybucha złością i napada na Elżbietę, wyśmiewając związek jej rodziców i ją samą jako nieślubne dziecko i hańbę Anglii. Elżbieta przysięga zemstę, a Talbot, Anna i Leicester lamentują nad nierozważnym zachowaniem Marii, obawiając się o jej przyszłość.

  • Akt II

    SCENA 1
    Cecil namawia Elżbietę do podpisania wyroku śmierci na Marię, lecz ona się waha. W końcu go podpisuje w chwili, gdy nadchodzi Leicester, by wziąć Marię w obronę. Żarliwy apel Leicestera na rzecz Marii rozwściecza Elżbietę, która informuje go o wydanym na rywalkę wyroku. Cecil triumfuje. Leicester błaga o litość, lecz Elżbieta nie chce go słuchać. Rozkazuje mu patrzeć na egzekucję Marii.

    SCENA 2
    Maria spokojnie przyjmuje wyrok śmierci od Cecila, ale sam na sam z Talbotem daje upust żalowi i błaga o pociechę. Opowiada Talbotowi, że nawiedzają ją wspomnienia. Przyjmując na siebie rolę księdza, Talbot wysłuchuje jej spowiedzi i rozgrzesza, po czym razem się modlą.

    SCENA 3
    Maria czule żegna się z Anną i innymi służącymi, prosząc ich o modlitwę za nią i za wszystkich, którzy ją skrzywdzili. Nadchodzi Cecil, by poprowadzić Marię na szafot. Ta mówi mu, że przebacza Elżbiecie i ma nadzieję, że jej śmierć nie będzie dla królowej zmartwieniem. Leicester nadchodzi w samą porę, by się pożegnać z Marią. Patrzy bezradnie, jak Maria prowadzona jest na egzekucję.

Sponsorzy

  • Mecenas Teatru Wielkiego - Opery Narodowej

  • Partnerzy Teatru Wielkiego - Opery Narodowej

  • Patroni medialni Teatru Wielkiego - Opery Narodowej