Czarodziejski flet

Wolfgang Amadeus Mozart

  • Akt I

    1 h 5 min

  • Przerwa

    20 min

  • Akt II

    1 h 10 min

Czas trwania: 2 h 35 min

Daty spektakli

Opera w dwóch aktach
Libretto: Emanuel Schikaneder
Prapremiera: 30.09.1791, Wiedeń
Premiera tej inscenizacji: 25.11.2012, Berlin
Produkcja: Komische Oper, Berlin
Oryginalna niemiecka wersja językowa

Marc Chagall przygotował scenografię do Czarodziejskiego fletu w 1968 roku w nowojorskiej Metropolitan Opera, David Hockney w 1978 roku, gdy operę tę wystawiano na festiwalu operowym Glyndebourne. Twórcom inscenizacji, którą oglądamy dziś w warszawskiej operze zależało na tym, aby plastycznie była ona pełna czarów, surrealistyczna, uwolniona z okowów racjonalności, rządząca się jedynie logiką snów. Reżyser Barrie Kosky, dyrektor Komische Oper w Berlinie, pracował nad spektaklem razem z Suzanne Andrade – aktorką, poetką, standuperką i Paulem Barritem, autorem animacji. To właśnie animacje uwolniły ten spektakl z pęt logiki, umożliwiły błyskawiczne zmiany lokalizacji – ze świata wewnętrznego do zewnętrznego, z ponurego lasu do podejrzanego baru, z bijącego serca pomiędzy trzepoczące skrzydłami motyle. Tempo to słowo kluczowe dla tej realizacji. „Zu Hilfe! Zu Hilfe!” – wyśpiewuje Tamino, biegnąc do utraty tchu. Akcja toczy się szybko, także dlatego, że partie mówione zostały wykreślone i zastąpione planszami z kina niemego. Było ono także dla twórców źródłem estetycznych inspiracji – Nosferatu Murnaua, filmy Bustera Keatona, a także stroje i fryzura aktorki Louise Brooks – krótkie czarne włosy z grzywką. „Chciałem bawić się sprzecznościami libretta” – mówi Barrie Kosky. Rzeczywiście, spektakl, który stworzył jest pełen zabawy, radości – to zastrzyk energii i joie de vivre.

Obsada

2017-12-01 | 19:00

Realizatorzy

Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego - Opery Narodowej
Chór dziecięcy „Artos” im. Władysława Skoraczewskiego (role Chłopców / Knaben)
Statyści

Streszczenie

  •  

    AKT PIERWSZY

    W mrocznym lesie, Próba milczenia gdzieś daleko...

    Podczas ucieczki przed wielkim, niebezpiecznym wężem, Tamino zostaje w ostatniej chwili uratowany przez Trzy Damy służące Królowej Nocy. Pierwszą osobą, jaką widzi po odzyskaniu przytomności jest Pa- pageno, którego bierze za swojego wybawiciela. Papageno, ptasznik poszukujący miłości, nie wyjaśnia tej pomyłki. Trzy Damy powracają i karzą Papagena za kłamstwo, odbierając mu mowę. Pokazują Taminowi portret Paminy, córki Królowej Nocy, w której Tamino natychmiast się zakochuje. Tymczasem Monostatos ponownie próbuje zbliżyć się do śpiącej Paminy. Pojawia się Królowa Nocy i rozkazuje swojej córce zabić Sarastra, do czego Pamina nie jest zdolna. Zaniechawszy zemsty, Sarastro stara się pocieszyć dziewczynę. Wkrótce Królowa Nocy osobiście zjawia się przed Taminem i oznajmia mu, że jej córka została porwana przez złego Sarastra. Tamino z entuzjazmem przyjmu- je jej rozkaz uwolnienia Paminy. Trzy Damy zwraca- ją Papagenowi głos i nakazują mu, aby towarzyszył Taminowi. Dla ochrony przed niebezpieczeństwami wręczają Taminowi czarodziejski flet, a Papagenowi magiczne dzwonki i oznajmiają, że do Sarastra dopro- wadzą Tamina i Papagena Trzej Chłopcy.

    Monostatos, sługa Sarastra usiłuje uwieść Paminę. Papageno, który odłączył się od Tamina w drodze do Sarastra, jest równie przerażony dziwnym wyglądem Monostatosa, co sługa wyglądem Papagena. Zostaw- szy sam na sam z Paminą, Papageno oznajmia, że wkrótce przybędzie jej wybawca Tamino. On sam jest smutny, bowiem jego poszukiwania miłości są jak do- tąd bezowocne. Pamina go pociesza.

    Trzej Chłopcy prowadzą Tamina do bram królestwa Sarastra. Początkowo ma on kłopoty z przekrocze- niem jego progów. Powątpiewa też w prawdziwość opowieści Królowej Nocy na temat Sarastra. Zaczyna grać na flecie i oczarowuje naturę swoją muzyką. Tymczasem Papageno ucieka z Paminą, lecz zostają schwytani przez Monostatosa i jego pomocników. Po- wstrzymują ich magiczne dzwonki Papagena. Wkracza Sarastro ze swoją świtą, a Monostatos wprowadza Ta- mina. Długo oczekiwane spotkanie Tamina z Paminą trwa bardzo krótko, bowiem Sarastro orzeka, że aby być razem, muszą oni najpierw poddać się serii cięż- kich prób.

  •  

    AKT DRUGI

    Próba milczenia

    Tamino i Papageno muszą zachować milczenie. Pojawienie się Trzech Dam i ich gadulstwo, sprawiają, że próba staje się nie- zwykle trudna. Tamino pozostaje milczący, natomiast Papageno od razu wdaje się w rozmowę. W mrocznym lesie, Próba milczenia gdzieś daleko... Podczas ucieczki przed wielkim, niebezpiecznym wężem, Tamino zostaje w ostatniej chwili uratowany przez Trzy Damy służące Królowej Nocy. Pierwszą osobą, jaką widzi po odzyskaniu przytomności jest Pa- pageno, którego bierze za swojego wybawiciela. Papageno, ptasznik poszukujący miłości, nie wyjaśnia tej pomyłki. Trzy Damy powracają i karzą Papagena za kłamstwo, odbierając mu mowę. Pokazują Taminowi portret Paminy, córki Królowej Nocy, w której Tamino natychmiast się zakochuje. Tymczasem Monostatos ponownie próbuje zbliżyć się do śpiącej Paminy. Pojawia się Królowa Nocy i rozkazuje swojej córce zabić Sarastra, do czego Pamina nie jest zdolna. Zaniechawszy zemsty, Sarastro stara się pocieszyć dziewczynę.

    Próba kuszenia

    Tamino i Papageno muszą oprzeć się wszelkim pokusom: żadnych rozmów, żadnych kobiet, żadnego jedzenia! Oprócz czarodziejskiego fletu i magicznych dzwonków, Trzej Chłopcy przynoszą Taminowi i Papagenowi również jedzenie, którego Tamino stanowczo odmawia. Pamina nie jest w stanie wy- dobyć z Tamina ani jednego słowa. Odbiera to jako odrzucenie. Płacze myśląc, że Tamino już jej nie kocha.

    Przed ostatnią wielką próbą Pamina i Tamino spotykają się ra- zem po raz ostatni, by móc się pożegnać. Papageno nie może już brać udziału w kolejnych próbach. Pragnie jedynie kieliszka wina i marzy o swojej wielkiej miłości. Pamina jest przekonana, że straciła Tamina na zawsze. Z rozpa- czy próbuje odebrać sobie życie, ale jej zamiar udaremniają Trzej Chłopcy, zapewniając ją, że Tamino nadal ją kocha. Z radością i poczuciem ulgi, Pamina zgadza się raz jeszcze zobaczyć Tamina. Wreszcie połączeni, Tamino i Pamina wspólnie przechodzą ostat- nią próbę.

    Próba ognia i wody

    Muzyka czarodziejskiego fletu oraz miłość Tamina i Paminy po- zwalają przezwyciężyć im strach oraz pokonać niebezpieczeństwa ognia i wody.

    Tymczasem Papageno wciąż nie może znaleźć swej wielkiej miło- ści. Zrozpaczony, również próbuje targnąć się na swoje życie, lecz i tym razem powstrzymują go Trzej Chłopcy. Marzenie Papagena wreszcie się spełnia: razem ze swoją Papageną marzą o licznym potomstwie.

    Tymczasem...

    Królowa Nocy, Trzy Damy i zdrajca Monostatos przepuszczają atak na Sarastra i jego świtę. Zostaje on jednak odparty. Tamino i Pamina przeszli pomyślnie wszystkie próby i nareszcie mogą być razem.

     

    Urlich Lenz / przekład: Joanna Dutkiewicz

     

Sponsorzy

  • Mecenas Teatru Wielkiego - Opery Narodowej

  • Partnerzy Teatru Wielkiego - Opery Narodowej

  • Patroni medialni Teatru Wielkiego - Opery Narodowej