Jiutamai. Klasyczny taniec japoński

Klasyczny taniec japoński jiutamai w formie, w której wykonywany jest do dzisiaj, pojawił się w powszechnej świadomości Japończyków na początku XIX wieku, kiedy to praktykowana przez wysoko urodzone arystokratki sztuka wydostała się z zamkniętych pałaców i zaadaptowana została przez kobiety z warstwy mieszczańskiej, a następnie przez gejsze. Z inspiracji tą formą taneczną powstała muzyka jiuta, pierwotnie wykonywana na shamisenie. Jiutamai jest jedną z bardzo niewielu tradycyjnych sztuk japońskich stworzonych przez kobiety i przez nie praktykowanych. To bardzo subtelna sztuka, w której szczególną uwagę przywiązuje się do momentów pauzy. Choć współcześnie taniec ten wykonywany jest również na scenach, został on stworzony do pokazywania w małych przestrzeniach. Z tej przyczyny tak dużą uwagę poświęca się w nim eleganckim i subtelnym ruchom dłoni i ramion, powłóczystym, to znów bardzo wyrazistym spojrzeniom, a także sztuce odczuwania i wytwarzania przestrzeni za pomocą całego ciała. W minimalistycznej przestrzeni ubrana w kimono i perukę tancerka opowiada różne historie. Za pomocą ruchu i spojrzenia uruchamia wyobraźnię widza, któremu pozostawiona jest pełna swoboda do samodzielnej interpretacji ukrytych w nim emocji. Właśnie w tej, naznaczonej troską i delikatnością, relacji między tancerką i widzem, tworzy się cały świat jiutamai.

Wprowadzenie: Hana Umeda, uczennica Hanasaki Tokijyo, doktorantka w Zakładzie Teatru i Widowisk Instytutu Kultury Polskiej UW, performerka i tancerka. 

Po pokazie serdecznie zapraszamy na panel dyskusyjny, który poprowadzi dr hab. Agata Chałupnik z Instytutu Kultury Polskiej UW, badaczka teatru i tańca, współzałożycielka Latającej Akademii Języków Tańca. 

TANIEC: Hanasaki Tokijyo, Hana Umeda, Ewa Ossowska, Malwina Poręba, Ida Zasacka

SHAKUHACHI: Ishikawa Toshimitsu

SHAMISEN: Kikuō Yūji

KOTO: Hiyoshi Shōgo

MAKIJAŻ: Kanda Mutsutoshi

PERUKI: Yuri Hatanaka, Toshikazu Kamoji

KOSTIUMY: Sanagashi Shōichi

Tokijyo Hanasaki - mistrzyni tańca jiutamai, głowa szkoły Hanasaki-ryu, prezes Fundacji Promocji Jiutamai (Jiutamai Promotion Foundation), dyrektor do spraw tradycyjnej muzyki i tańca okręgu Minato. Szkoli profesjonalne tancerki i nauczycielki tańca jiutamai. Poza licznymi występami w całej Japonii co roku prezentuje swój taniec w Teatrze Narodowym w Tokio.

Choć jej działalność polega w głównej mierze na kultywowaniu tradycyjnego tańca jiutamai w jego najczystszej formie, chętnie współpracuje również z muzykami i tancerzami z Europy czy Afryki. Jako choreografka była zapraszana między innymi do San Jose Taiko w Stanach Zjednoczonych, wykładała również na Schiller International University w Paryżu oraz w Moskiewskim Konserwatorium Państwowym im. Piotra Iljicza Czajkowskiego. Jej autorskie projekty artystyczne wspierane są przez japońskie Ministerstwo Kultury, Fundację Japońską, Wydział Sztuki Miasta Stołecznego Tokio oraz Okręgu Minato, EU-Japan Fest czy Tokyo-Club.

W ciągu czterech lat od pierwszej wizyty Tokijyo Hansaki w Polsce udało jej się zawiązać stałą grupę osób praktykujących taniec jiutamai oraz zainteresować polską publiczność tą tradycyjną formą taneczną.

ORGANIZATORZY

▪ Muzeum Teatralne : Teatr Wielki Opera Narodowa
▪ Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha

SPONSORZY

▪ Agency of Cultural Affairs, Government of Japan
▪ The Tokyo Club

PATRONAT HONOROWY

▪ Ambasada Japonii w Polsce
▪ Ambasada Rzeczypospolitej Polski w Tokio
▪ Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
▪ Konsul Honorowy Japonii w Krakowie