Uroczyste otwarcie
20. Festiwalu Warszawa Singera

NOA (Achinoam Nini) to nie tylko najbardziej ceniona współczesna izraelska piosenkarka, autorka tekstów i perkusistka, ale też wspaniała osobowość. Artystka, której korzenie sięgają Jemenu i Izraela, i która wiele czasu spędziła również w Zjednoczonych, jest uważana za najważniejszego rzecznika dialogu w Izraelu. Obecnie wiele czasu poświęca też tematyce kryzysu klimatycznego. Za swoją działalność została doceniona wieloma międzynarodowymi nagrodami, jest też pierwszym ambasadorem Izraela przy ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa oraz aktywnym członkiem i rzecznikiem wielu organizacji ds. pokoju i praw człowieka w Izraelu i za granicą.

Jej zaangażowanie w te jakże istotne sprawy obejmuje też jej twórczość. NOA była pierwszą Żydówką, która wystąpiła w Watykanie dla wielomilionowej publiczności, śpiewając własny tekst do utworu Ave Maria, który stał się nieodłączną częścią jej kariery i misji: budowania mostów między kulturami i religiami. Równie istotnym momentem był jej historyczny udział w Konkursie Piosenki Eurowizji 2009, w którym reprezentowała Izrael wraz z izraelsko-palestyńską artystką Mirą Awad z jej oryginalną piosenką "There must be another way" w języku angielskim, hebrajskim i arabskim.

Niezależnie od swojej działalności NOA jest też po prostu wspaniałą artystką, której międzynarodowe uznanie, miłość i podziw przyniosły słowa i wykonanie piosenki przewodniej do nagrodzonego Oscarem filmu Roberto Benigniego Life is Beautiful. Na co dzień i od wielu lat artystka współpracuje ze znakomitym muzykiem Gilem Dorem, z którym wydała 16 świetnie przyjętych albumów, zagrała setki koncertów na całym świecie i gościła w najbardziej prestiżowych scenach i miejscach świata - występowała m.in. w Carnegie Hall czy w Białym Domu. W gronie jej współpracowników znaleźli się m.in. Pat Metheny i Quincy'ego Jones, a scenę dzieliła z długą listą międzynarodowych ikon muzycznych, w tym Stevie Wonderem, Andreą Bocelli i Stingiem.

Anna Maria Jopek, jako dziecko solistów zespołu Mazowsze, dorastała w świecie sztuki, której artystyczny i zarazem ludowy charakter odcisnął znaczące piętno na wrażliwości artystycznej wokalistki. Stylistyczne ramy działalności AMJ tworzą: wyniesione z domu zamiłowanie do folkloru, klasyczne wykształcenie muzyczne i miłość do jazzu. Te trzy płaszczyzny utrzymują twórczość artystki w szerokim spektrum stylistycznym, od utworów w konwencji modern popu, przez oryginalne własne, autonomiczne stylistycznie kompozycje, po tę część twórczości, którą często określa się dziś jako contemporary eclectic jazz. Cechami wyróżniającymi wszystkie działania muzyczne AMJ są ciągły rozwój artystyczny i niezwykła dbałość o poziom. Zarówno w warstwie koncepcyjnej, wykonawczo-interpretacyjnej, jak i produkcyjnej. Ten właśnie poziom profesjonalizmu, najwyższy walor artystyczny i nieustanny rozwój doprowadziły do tego, że dziś AMJ ma na swoim koncie współpracę nie tylko z większością najistotniejszych polskich wykonawców, ale i takich gigantów światowego jazzu, jak Pat Metheny, Branford Marsalis, Gonzalo Rubalcaba, Makoto Ozone, Richard Bona.

WYKONAWCY:

NOA - wokal, perkusja
Gil Dor - gitara, reżyseria dźwięku
Omri Abramov - saksofon EWI
Daniel Dor - bębny
Omri Mor - piano
Anna Maria Jopek - wokal

Festiwal Warszawa Singera jest jednym z najważniejszych wydarzeń artystycznych w Polsce, ukazujących kulturę żydowską w szerokim kontekście kultury polskiej i światowej. To święto muzyki, teatru, literatury i sztuk wizualnych, które za sprawą Gołdy Tencer i Fundacji Shalom odbywa się nieprzerwanie od 2004 roku. Festiwal ma za zadanie promować kulturę żydowską na wysokim poziomie artystycznym – zarówno w jej tradycyjnym wymiarze, jak i w nowoczesnej odsłonie. Dlatego do udziału w festiwalu zapraszani są zarówno twórcy z dużym dorobkiem artystycznym, jak i młodzi artyści zafascynowani bogactwem kultury żydowskiej i przetwarzający ją w nowoczesnych projektach. Na festiwalowe dni do stolicy Polski przyjeżdżają najznakomitsi przedstawiciele kultury żydowskiej z całego świata: z Izraela, Stanów Zjednoczonych, Szwecji, Holandii, Francji, Belgii, Kanady, Danii czy Węgier. Festiwal przywołuje też pamięć i minionym świecie. Na placu grzybowskim i ulicy Próżnej słychać gwar rozmów, do tańca przygrywa muzyka klezmerska, a w powietrzu unosi się zapach gałki muszkatołowej, goździków i miodu. Kultura jidysz powraca w przedwojennych filmach i współczesnych spektaklach, w warsztatach wycinanki żydowskiej, ceramiki i kaligrafii hebrajskiej. Można tu poczuć klimat przedwojennej Warszawy: ma się wrażenie, że trwa tu ustawiczne święto (Isaac Bashevis Singer, „Urząd mojego ojca”), a wielu pewnie chciałoby zatrzymać ten wyjątkowy nastrój na dłużej.

Obok przywoływania pamięci o zaginionym świecie, o kulturze i tradycji żydowskiej, które przez wiele wieków rozwijały się w Polsce, obok prezentacji nowoczesnych dokonań artystycznych, festiwal pełni ogromną rolę w inspirowaniu artystów, sprzyja tworzeniu nowej, współczesnej sztuki. Dzięki temu powstają nowe utwory, adaptacje sceniczne i małe formy teatralne, a także projekty muzyczne. Goście biorą też udział w sesji naukowej, w licznych wykładach i spotkaniach autorskich.

Festiwal jest okazją do zaprezentowania, że pomimo tragicznych doświadczeń Holokaustu kultura żydowska nadal się rozwija, a artyści ją reprezentujący mają coraz nowsze, niezwykle interesujące propozycje dla szerokiego grona odbiorców. Dzięki różnorodnym formom wyrazu, które wykorzystują polscy i zagraniczni artyści, do Warszawy powraca zaginiony świat polskich Żydów. Festiwal Warszawa Singera jest najlepszym dowodem na to, że kultura żydowska jest wciąż żywa i niezwykle bogata.