Giuseppe Verdi : Teatr Wielki Opera Narodowa

Giuseppe Verdi (1813-1901) urodził się w okolicach Parmy. Jak twierdził sam kompozytor, jego rodzina żyła w ogromnej biedzie, wskutek czego chłopiec miał utrudniony dostęp do edukacji.

Naukę muzyki rozpoczął u miejscowego organisty, potem w niedalekim Busetto u tamtejszego maestro di musica. Sam wolał jednak wizerunek genialnego samouka, często więc pomijał w swym życiorysie ten punkt. W początku lat 30. podjął decyzje o studiach muzycznych w konserwatorium w Mediolanie, jednak nie dostał się w poczet studentów tej uczelni, co zresztą zapamiętał tej instytucji na długo. Ostatecznie rozpoczął praktykę pod okiem korepetytora z La Scali. Kilka lat później uzyskał stamtąd pierwsze zamówienie operowe.

Premiera Oberta (1839) otworzyła najdłuższą karierę w całej historii opery. Na jej początku spadały na kompozytora liczne ciosy w życiu prywatnym: przeżył śmierć dwójki swoich dzieci, a następnie śmierć żony. Boleśnie też doświadczył porażki kolejnej opery. Przeciwności losu jednak go nie złamały i już w 1842 roku przedstawił Nabucco, którym rozpoczął kolejny etap w życiu i karierze.

Przez kolejne osiem lat skomponował czternaście oper, z których większość w momencie premiery nie zyskiwała przychylności widzów, co zmuszało kompozytora do niezmordowanej pracy nad warsztatem kompozytorskim i językiem muzycznym. Przełom nastąpił wraz z Attilą (1846), a potem Makbetem (1848), ale prawdziwym triumfem okazały się lata 50., które przyniosły takie arcydzieła, jak Rigoletto (1850), Trubadur i Traviata (1853). Jak potwierdzili krytycy, były one wcieleniem kunsztu kompozytorskiego i swobody operowania formą.

Przez kilka kolejnych lat Verdiego inspirowała francuska grand opera, co zaowocowało premierami Nieszporów sycylijskich i Don Carlosa. Po Mocy przeznaczenia i Balu maskowym przychodzi premiera Aidy, która wydaje się ostatnim dziełem kompozytora. 64-letni Verdi poświęca się wówczas pisaniu Requiem, po którym nastąpi sześcioletni okres przerwy w jego twórczości. Wielki powrót Verdiego jako twórcy oper datuje się na rok 1881, kiedy swą premierę miała nowa wersja opery Simon Boccanegra, dwa lata później wystawiono również nową wersję Don Carlosa. Na ostatnie dzieła każe jeszcze Verdi poczekać swym widzom kilka lat. Otello i Falstaff zamkną długą i obfitującą w niewiarygodnie wiele arcydzieł karierę Verdiego, który, jako jeden z nielicznych, jeszcze za życia doczekał się ogromnej sławy, bogactwa i miłości odbiorców, którzy zapewnili mu spokojną i dostatnią starość.

Znaczenie Verdiego dla opery jest nie do przecenienia. To on przeprowadził operę włoską od osiemnastowiecznych schematów ugruntowanych w twórczości Rossiniego do XX wieku. Nie napisał wprawdzie tak wielu dzieł, jak Donizetti, jednak ciągła praca nad językiem wypowiedzi muzycznej przyniosła efekty w postaci ogromnej ewolucji, jaką pod wpływem Verdiego przeżył gatunek operowy.

Kompozytor czerpał z muzycznych nowości, ale w jego twórczości dominował raczej konserwatyzm. Pamiętał do końca o słuchaczach, dbał o nich, dzięki czemu zyskał ich wierność i sławę. Zmarł 27 stycznia 1901 roku. W pogrzebie uczestniczyło 300 tysięcy osób, wśród nich Giacomo Puccini, Pietro Mascagni, Ruggiero Leoncavallo. Chór z opery Nabucco poprowadził Arturo Toscanini.

Giuseppe Verdi

W sezonie 2015/16

AIDA

NABUCCO

RIGOLETTO