Jan Stefani (ok. 1746-1829) urodził się w Pradze, gdzie rozpoczął edukację muzyczną. Potem studiował prawdopodobnie we Włoszech. Około 1765 roku został muzykiem i kapelmistrzem orkiestry pułkowej hrabiego Kinskiego w Wiedniu, pracował też jako skrzypek w orkiestrze dworskiej cesarza Józefa II.
W 1779 roku przybył wraz z grupą muzyków do Warszawy, gdzie został zatrudniony w zespole instrumentalnym na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego jako kapelmistrz i skrzypek. Dwa lata później dziewięcioosobowy zespół został rozszerzony do rozmiarów pełnej orkiestry, w której w grupie pierwszych skrzypiec znalazł swoje miejsce również Jan Stefani. Pracował tam prawdopodobnie do końca istnienia zespołu, którego kres przyszedł w 1795 roku wraz z trzecim rozbiorem Polski. Stefani został później pierwszym skrzypkiem orkiestry Teatru Narodowego, założonego przez króla, miłośnika sztuk i orędownika powszechnego dostępu do kultury.
Sławę przyniosła Stefaniemu opera Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale napisana do libretta twórcy polskiego teatru, Wojciecha Bogusławskiego. Dzieło wystawione w 1794 roku uważane jest za pierwszą polską operę narodową. W momencie premiery, która odbyła się na kilka tygodni przed insurekcją Kościuszkowską, potraktowano Cud mniemany jako dzieło metaforycznie ujmujące relacje polsko-rosyjskie. W związku z tym wystawienie spektaklu spotkało się z ostrą reakcją zaborców, wynikiem czego Wojciech Bogusławski musiał nawet uchodzić z kraju. Jan Stefani zmarł w Warszawie, pochowany jest na Cmentarzu Powązkowskim.
CUD ALBO KRAKOWIAKI I GÓRALE
Jan Stefani
Wodewil w czterech aktach | Libretto: Wojciech Bogusławski | Oryginalna polska wersja językowa | Premiera: 13.03.2015
