Studiowała w Polsce, m.in. u Adama Didura, Ady Sari i Iwo Galla, a także za granicą. Ukończyła również wydział reżyserii w warszawskiej PWST (1972). W latach 1949-1962 była solistką Opery Warszawskiej, gdzie stworzyła szereg wybitnych kreacji wokalnych, z Halką na czele w głośnej inscenizacji Leona Schillera (1953). Później związała się na stałe z teatrem operowym w Lipsku, gdzie zetknęła się z dziełami Wagnera (Senta w Holendrze tułaczu, Elsa w Lohengrinie, Elżbieta w Tannhaüserze). Współpracowała także z operą w Lubece, gdzie oprócz swej popisowej partii Toski, śpiewała m.in. Giuliettę w Opowieściach Hoffmanna Offenbacha i Amelię w Balu maskowym Verdiego.
W latach 1967-1970 była solistką Teatru Wielkiego w Łodzi (m.in. Jarosławna w Kniaziu Igorze Borodina). Występowała gościnnie na scenach operowych i estradach koncertowych niemal całego świata. Partię Halki zaśpiewała na wszystkich scenach operowych w Polsce, a także w Berlinie, Budapeszcie, Bukareszcie, Chicago, Hawanie, Helsinkach, Kijowie, Moskwie, Nowym Jorku, Ottawie, Pittsburgu, Saarbrücken i Toronto. Jeszcze jako czynna zawodowo śpiewaczka podjęła dalsze studia, a swoje ogromne doświadczenie sceniczne wykorzystała w pracy reżyserskiej w kraju i za granicą. Zadebiutowała realizując Halkę na scenie Opera National w Hawanie (1971). Dała się poznać jako autorka bardzo odmiennych spektakli — od wielkiego repertuaru światowego (Faust Gounoda w Gdańsku, Dama pikowa Czajkowskiego i Lunatyczka Belliniego w Bytomiu, Łucja z Lammermooru Donizettiego w Krakowie), poprzez dzieła współczesnych kompozytorów (Lord Jim i Maria Stuart Twardowskiego w Łodzi) aż po musical (Skrzypek na dachu Bocka w Łodzi) i hiszpańską zarzuelę (Cecilia Valdes Roiga, w Gdańsku i Poznaniu).
Szczególną pozycję w jej dorobku reżyserskim zajmuje repertuar polski: Casanova Różyckiego, Jadwiga, królowa Polski Kurpińskiego, Legenda Bałtyku Nowowiejskiego, Manru Paderewskiego, a zwłaszcza opery Moniuszki, których jest niestrudzoną propagatorką w kraju i zagranicą. Straszny dwór poza Polską zrealizowała w Bukareszcie, Tokio i Samarze, Halkę zaś w Hawanie, Mexico City, Ankarze, Nowosybirsku, Osace i w Kurytybie. W latach 1977-1998 pełniła funkcję dyrektora artystycznego Festiwali Moniuszkowskich w Kudowie Zdroju, w 1984 roku założyła Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki, rok później została jego pierwszym prezesem.
W 1992 roku zorganizowała I Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Stanisława Moniuszki i sukcesywnie wszystkie jego kolejne edycje. W 2000 roku została Honorowym Obywatelem swego rodzinnego miasta Radomia, była także doktorem honoris causa Akademii Muzycznej we Wrocławiu.
Maria Fołtyn zmarła w Warszawie 2 grudnia 2012 roku.
Zdjęcia:
(powyżej) Maria Fołtyn jako Dama pikowa, 1955, fot. Archiwum Teatru Wielkiego - Opery Narodowej
(poniżej) Maria Fołtyn podczas VII Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. S. Moniuszki, fot. Archiwum Teatru Wielkiego - Opery Narodowej
Reportaż poświęcony historii Konkursu Moniuszkowskiego oraz jego pomysłodawczyni - Marii Fołtyn:
