Zainspirowany dokonaniami polskiego bohatera narodowego – Tadeusza Kościuszki, polski emigrant Szczepan Mierzwa – stypendysta Amherst College, następnie absolwent Uniwersytetu Harvarda, a od 1922 roku profesor nadzwyczajny ekonomii na Uniwersytecie Drake'a – utworzył Fundację, która od prawie stu lat zajmuje się zacieśnianiem więzi między Polską a Stanami Zjednoczonymi poprzez wymianę edukacyjną, naukową i kulturalną. Powołana przez niego Fundacja Kościuszkowska corocznie przyznaje granty i stypendia wybitnym studentom, doktorantom, naukowcom i artystom polskim oraz promuje dokonania polskiej kultury i nauki za oceanem.
W 1927 roku Mierzwa przekonał do projektu Marię Skłodowską-Curie, polską laureatkę Nagrody Nobla chemika i fizyka, która w rezultacie pozwoliła mu ufundować stypendium jej imienia. W trakcie swej działalności Fundacja powołała do swojego zarządu wielu wybitnych Polaków, takich jak m.in.: Krzysztof Penderecki, Czesław Miłosz czy Andrzej Wajda.
Jej nadrzędnym celem było zbieranie funduszy dla najlepszych polskich studentów, by umożliwić im kontynuację nauki w Ameryce oraz dla studentów z USA, by mogli podjąć edukację w Polsce. Dodatkowo Fundacja Kościuszkowska na przestrzeni lat organizowała wymianę profesorów, naukowców i wykładowców między Polską a Stanami Zjednoczonymi, by pogłębiać intelektualne i kulturowe więzi między obydwoma krajami.
Na przestrzeni lat, pod rządami kolejnych prezesów, m.in: dra Eugeniusza Kusielewicza, docenta historii z St. John’s University, Alexa Storożyńskiego, dziennikarza, zdobywcy nagrody Pulitzera, oraz dra Johna S. Micgiela z Columbia University, Fundacja nadal kultywuje proces zmieniania świata poprzez sztukę, nauki humanistyczne, nauki ścisłe, technologię i biznes. Funduje stypendia i granty, a także wręcza specjalne odznaczenia takie jak: Medal Uznania autorstwa Tadeusza Sowińskiego, przyznawany za dokonania wybitnym postaciom kultury polskiej od 1955 roku.
Laureatami tej prestiżowej nagrody za wybitne zasługi w krzewieniu kultury polskiej i amerykańskiej na przestrzeni lat zostali m.in: Leopold Stokowski, Artur Rubinstein, Stanisław Skrowaczewski, Ewa Podleś, Agnieszka Holland, Ryszard Kapuściński, Rafał Olbiński i Juliusz Machulski. Medale Uznania wręczane są podczas organizowanych przez Fundację Kościuszkowską dorocznych balów debiutanckich, których tradycję ustanowiono w 1933 roku i których celem jest m.in. organizowanie zbiórek funduszy na jej działalność. Pierwszy bal odbył się w Hotelu Pensylvania w Nowym Jorku, a następnie w 1936 roku przeniósł się do luksusowego Waldorf Astoria. Do udziału w wydarzeniu zapraszano młode kobiety w wieku od 16 do 25 lat, mające dorobek naukowy, a towarzyszyli im ojcowie, kadeci z West Point oraz kadeci z Kings Point Merchant Marine Academy. Debiutanci prezentowani są do dzisiaj publiczności, złożonej z dyplomatów, przywódców społeczności i wybitnych osobowości ze świata nauki i kultury.
W obecnym roku Doroczny 86. Charytatywny Bal Fundacji Kościuszkowskiej odbył się w sobotę 22 kwietnia w hotelu Plaza w Nowym Jorku. Tym razem Fundacja uhonorowała dwie czołowe postaci, które przyczyniły się do kształtowania wizerunku polskiej muzyki na świecie.
Medal Uznania otrzymała światowej sławy polska wokalistka jazzowa, kompozytorka i autorka tekstów – Urszula Dudziak, która nagrała blisko 50 albumów, w tym Newborn Light, doceniony przez prestiżowy amerykański magazyn "Down Beat". Występowała lub nagrywała wspólnie z takimi muzykami, jak m.in.: Krzysztof Komeda, Adam Makowicz, Michał Urbaniak, Bobby McFerrin, Herbie Hancock, Nina Simone, Ron Carter, Michael Brecker, Flora Purim, Carmen McRae, Dee Dee Bridgewater, Sting czy Lionel Hampton. W 1979 roku "Los Angeles Times" mianował Urszulę Dudziak tytułem Piosenkarki Roku. Na 45. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu przyznano jej tytuł "Artysta bez granic". Została uhonorowana Brązowym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Organizacja Narodów Zjednoczonych UNESCO wyróżniła ją tytułem "Artysty dla Pokoju". Artystka dysponuje niezwykłą skalą głosu i jest mistrzynią techniki wokalnej zwanej "scatem", polegającej na naśladowaniu dźwięków instrumentów. W 2017 roku wokalistka odebrała "Fryderyka" w kategorii "Muzyka jazzowa" za całokształt twórczości.
Odznaczenie otrzymał również Waldemar Dąbrowski, dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, były Ministra Kultury, wizjoner, mecenas i lider w dziedzinie kultury, którego inicjatywy wspierały rozwój polskiej sceny kulturalnej oraz prezentowanie dziedzictwa narodowego Polski na świecie.
Waldemar Dąbrowski był stypendystą British Council, Instytutu Goethego oraz Departamentu Stanu USA. Ukończył Executive Programme for Leaders in Development na Uniwersytecie Harvarda. Był współzałożycielem i dyrektorem klubu Riviera-Remont, a w 1982 roku objął wraz z Jerzym Grzegorzewskim dyrekcję Centrum Sztuki Studio w Warszawie. W 1990 roku został wiceministrem kultury oraz szefem Komitetu Kinematografii, przeprowadzając w ciągu czterech lat swojej kadencji gruntowną reformę polskiej produkcji filmowej. W 1998 zainicjował Wakacyjny Festiwal Gwiazd w Międzyzdrojach. Po objęciu stanowiska ministra kultury w 2002 roku, ustanowił Polski Instytut Sztuki Filmowej, a w związku z planowanym Rokiem Chopinowskim zainicjował program Chopin 2010. Powołał również Instytut Teatralny, którego zadaniem stało się popularyzowanie literatury polskiej na świecie. W październiku 2008 roku został ponownie dyrektorem Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w Warszawie. Wówczas instytucja nominowana została do prestiżowej nagrody „International Opera Awards” w kategorii „Najlepszy teatr operowy”, a w roku 2017 nagrodę tę otrzymał Mariusz Treliński, dyrektor artystyczny Teatru oraz inscenizacja Goplany Władysława Żeleńskiego. Waldemar Dąbrowski jest laureatem odznaczeń i wyróżnień państwowych, m.in. L’ordre de lat Legion d’honneur oraz Commandeur des Arts et Lettres od rządu francuskiego, brytyjskiego Honorary Knight Commander of the Civil Division of the British Empire, Krzyża Oficerskiego i Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski. W 2019 roku otrzymał nagrodę specjalną International Opera Awards w kategorii ”Leadership in Opera”, za szczególne osiągnięcia w zarządzaniu instytucją operową.
Fot.: Prezes i dyrektor wykonawczy Fundacji Marek Skulimowski wręcza Waldemarowi Dąbrowskiemu nagrodę.
