• Kontrast
      • Animacje: Wyłącz
      • Kontrast: A Domyślna wersja kolorystyczna A Czarny tekst na białym tle A Biały tekst na czarnym tle A Czarny tekst na żółtym tle A Żółty tekst na czarnym tle
      • Powiększ tekst: Ctrl plus
      • Pomniejsz tekst: Ctrl minus
      • Przywróć: Ctrl zero
  • Wybierz język angielski EN
  • Butik
  • Newsletter
  • VOD
  • Dla mediów
Teatr Wielki - Opera Narodowa Teatr Wielki - Opera Narodowa
  • Strona główna
  • Repertuar
    • Kalendarium
    • Sezon 2024/25
    • Sezon 2025/26
    • Wystawy
    • VOD
  • Bilety
    • Kup bilet
    • Informacje dla widzów
    • Zwroty biletów
  • Teatr
    • Aktualności
    • Polski Balet Narodowy
    • Ludzie
    • Miejsce
    • Kulisy
    • Historia
    • Kontakt
  • Działalność
    • Edukacja
    • Galeria Opera
    • Muzeum Teatralne
    • Akademia Operowa
    • Konkurs Moniuszkowski
    • Dla mediów
    • Organizacja imprez
    • Wynajem kostiumów
    • Wynajem rekwizytów
    • Fundusze unijne
    • Dotacje celowe

Stanisław Moniuszko

Kompozytor

Stanisław Moniuszko (1819-1872) -- polski kompozytor, czołowy przedstawiciel polskiej opery narodowej.

Urodził się w 1819 roku w Ubielu na terenie dzisiejszej Białorusi. Edukację muzyczną rozpoczął w dzieciństwie pod okiem matki, a kontynuował po przeniesieniu się rodziny do Mińska u Dominika Dziewanowskiego, a potem -- w Warszawie -- u Augusta Freyera. Tuż przed wybuchem powstania listopadowego rodzina wróciła do Ubiela, skąd w 1836 roku Moniuszko pojechał do Berlina, by tam kształcić się u Carla Rungenhagena przy prowadzonej przez niego Singakademie.

Po ukończeniu studiów w 1840 roku wrócił do kraju. Ożenił się z poznaną kilka lat wcześniej Aleksandrą Müllerówną, z którą zamieszkał w Wilnie, gdzie zarabiał na życie, pracując jako organista w kościele św. Jana. Jednocześnie podejmował się działań artystycznych mających na celu animację życia muzycznego Wilna. Organizował m.in. w prywatnych salonach wykonania swoich oper i operetek. W 1847 roku pod wpływem znajomości z Włodzimierzem Wolskim, przedstawicielem warszawskiego środowiska literackiego, napisał dwuaktową operę Halka. Podobnie jak wcześniejsze dzieła, zaprezentował Halkę w wersji koncertowej w Wilnie. Rozgłos zyskała jednak tylko lokalny. Nawiązane wcześniej kontakty z przedstawicielami warszawskiego mieszczaństwa i arystokracji, m.in. z Józefem Sikorskim, redaktorem naczelnym pisma „Ruch Muzyczny”, jak i dyrektorem teatrów rządowych, gen. Ignacym Abramowiczem, przyniosły niebawem istotną zmianę w jego życiu i karierze.

Przełom nastąpił w 1858 roku, kiedy to odbyła się premiera nowej, czteroaktowej wersji Halki, po której Moniuszko otrzymał nominację od dyrektora teatrów rządowych na stanowisko dyrygenta oper polskich w warszawskim Teatrze Wielkim. Od tej pory co roku dawał Moniuszko nowe premiery swoich dzieł. Na koniec 1858 roku przygotował Flisa, w 1860 dał Hrabinę, w 1861 -- Verbum nobile. Coraz bardziej gęstniejąca atmosfera przed wybuchem powstania styczniowego w Warszawie opóźniła premierę kolejnej opery. Pierwszy raz wystawiono ją dopiero w 1865 roku. Był to Straszny dwór, uznawany obok Halki za najwybitniejsze dzieło Moniuszki. Do końca życia ukończył jeszcze Moniuszko Parię i Beatę, kilka projektów scenicznych pozostało niedoprowadzonych do końca.

Po przeniesieniu się na stałe do Warszawy Moniuszko rozpoczął również pracę w nowo założonym wówczas Instytucie Muzycznym, gdzie wykładał harmonię i kontrapunkt. Wraz z liczną rodziną (doczekał się dziesięciorga dzieci) mieszkał w okolicach Teatru Wielkiego -- dziś przy ul. Mazowieckiej i na Starym Mieście widnieją tablice poświęcone jego pamięci.

Do historii Stanisław Moniuszko przeszedł jako „ojciec polskiej opery narodowej”, a także czołowy przedstawiciel gatunku pieśni w muzyce polskiej. Śpiewniki domowe jego autorstwa obejmują ponad dwieście pieśni (wśród nich najpopularniejsza jest Prząśniczka), stanowiąc wartościowy kontrapunkt do romantycznej twórczości pieśniowej Franciszka Schuberta i Roberta Schumanna.

Stanisław Moniuszko zmarł na atak serca 4 czerwca 1872 roku w Warszawie, pochowany jest na Cmentarzu Powązkowskim. W Ubielu w latach 80. XX wieku powstało muzeum jego imienia, a spuścizna w większości zgromadzona została w Archiwum Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, którego był współzałożycielem.

Moniuszko pozostaje jednak prawie nieznany jako twórca muzyki kameralnej, baletowej, utworów fortepianowych i organowych.

AT

STRASZNY DWÓR

Stanisław Moniuszko
Opera w czterech aktach | Libretto: Jan Chęciński | Oryginalna polska wersja językowa|Premiera: 08.11.2015

Więcej

 

  • Strona główna
  • Udostępnij
do góry
  • Repertuar

    • Sezon 2024/25
    • Kalendarium

    Bilety

    • Abonamenty
    • Zakup biletów
    • Regulamin 2024/25
    • Regulamin 2025/26
    • Regulamin promocji 21% 10 czerwca 2025
  • Teatr

    • Aktualności
    • Polski Balet Narodowy
    • Ludzie
    • Miejsce
    • Historia
    • Kulisy
    • VOD
    • Podcasty
    • Kontakt
  • Działalność

    • Edukacja
    • Galeria Opera
    • Muzeum Teatralne
    • Archiwum
    • Akademia Operowa
    • Konkurs Moniuszkowski
    • Butik
    • Wynajem kostiumów
    • Wynajem rekwizytów
  • Inne

    • Informacje dla widzów
    • Deklaracja dostępności
    • Mapa strony
    • Newsletter
    • Monitoring
    • Polityka prywatności / Cookies
    • Ochrona danych osobowych
    • Wejdź w obiektyw
    • Pasieka w Teatrze
  • Współpraca

    • Partnerzy i sponsorzy
    • Współpraca i wsparcie
    • Organizacja imprez
    • Ogłoszenia
    • Oferty pracy
    • Dla mediów
    • Zamówienia publiczne
    • Zamówienia na usługi społeczne
    • Biuletyn Informacji Publicznej
Logo Instagram

Teatr Wielki - Opera Narodowa, plac Teatralny 1, 00-950 Warszawa, skrytka pocztowa 59

Rezerwacja miejsc: +48 22 692 02 08 Centrala: +48 22 692 02 00 E-mail: office@teatrwielki.pl

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalne
''