W sztuce nie chodzi o to, co się widzi, tylko o to, żeby inni mogli to widzieć. Sztuka jest religią, mistyczną więzią, która duchowo zespala wybrańców. (Edgar Degas)
Dzięki pracy artystów uczymy się nowego widzenia świata. Podróże kształcą tylko wykształconych. Obrazy kształcą jeno znawców malarstwa. Reszta publiczności, żeby widzieć, rozumieć, musi brać lekcje lub korepetycje u ekspertów. W głąb sztuki nie można wejść bez przewodnika, który wytłumaczy, co jest grane. Jeśli chodzi o sztukę, to znawców są miliony. Sztuka wydaje im się czymś łatwym. No, może ta nowoczesna XX i XXI wieku nie tak bardzo, tyle tu chaosu, plam, kresek, różnych form. Z dawną sztuką jesteśmy zaprzyjaźnieni. Gdy jednak tytuł brzmi Ecce Homo, pojawiają się kłopoty.
Pomyślałam, że może warto tę wrażliwą grupę malarzy nauczyć czytania tańca, co jest tożsame z uczeniem alfabetu. Bywa, że alfabety wielu choreografów lub jednego choreografa są różne dla różnych dzieł. Trzeba się zatem nauczyć różnych języków. Należy poznać kod, aby odczytać Mariusa Petipę czy Jiřiego Kyliána. Balet to nie tylko kolorowa scenka lub malowniczy obrazek - to technika jego wykonania, jego historia, historia kultury danej epoki, wpływów, echa przeszłości, idee, estetyka, filozofia, wreszcie fragment życia autora. Wiedza o sztuce jest wiedzą równie trudną, co wiedza astronomiczna, chemiczna, trzeba się długo i dużo uczyć, by zacząć rozumieć sztukę. I uczyć się ciągle.
Czym jest taniec. Omijając definicje techniczne i urzędowe, które mogą Państwo znaleźć w encyklopediach, taniec to specjalny język dla komunikowania pewnych myśli i emocji, które dręczą artystę czy choreografa, gdy tworzy dzieło. Podobnie jest w malarstwie. Człowiek idealny nigdy nie istniał, doskonałość w życiu osiągamy tylko dzięki wyobraźni na terytorium marzeń i snów.
W Fundacji Sztuki Tańca powstał unikalny projekt, niemający do tej pory precedensu w Polsce. Projekt zatytułowany Taniec w malarstwie -- śladami Edgara Degas został zadedykowany miłośnikom sztuki tańca i malarstwa, ale przede wszystkim odbiorcom sztuk wizualnych. Chcieliśmy zainspirować artystów malarzy do podjęcia tematu tańca i utworzenia kolekcji opiewającej taniec, ten fenomen ludzkiego ciała i rozumu.
Lukian z Samosaty powiedział: "taniec gloryfikuje piękno ludzkiego ciała, zaś ciało z wzajemności oddaje tańcowi duszę". Celem projektu było wspieranie współpracy różnych dyscyplin sztuki, jak taniec i malarstwo. Zapoznanie artystów malarzy z językiem tańca klasycznego i współczesnego oraz pozyskanie nowej publiczności dla tych dziedzin sztuki.
Przez trzy miesiące odbywały się wykłady teoretyczne, praktyczne pokazy tańca, przeglądy literatury baletowej. Malarze mieli okazję uczestniczyć w zajęciach teatralnych i edukacyjnych oraz spektaklach baletowych na żywo. A nawet sami próbowali swoich sił w tańcu. Z radością muszę powiedzieć, iż malarze biorący udział w warsztatach z wielkim entuzjazmem otworzyli się na nowe doznania związane z odkrywaniem sztuki tańca i jej piękna. I zapewne stały się one wielką inspiracją dla dalszych działań twórczych.
W projekcie, oprócz malarzy, uczestniczyli także: tancerze Polskiego Baletu Narodowego, studenci Katedry Tańca Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie i Akademii Sztuk Pięknych, Warszawski Teatr Tańca oraz uczniowie Szkoły Baletowej im. Romana Turczynowicza w Warszawie. Wszystkim uczestnikom tego projektu bardzo serdecznie dziękujemy. Zwłaszcza, że wszyscy wykonywali swoją pracę non profit.
Naszym niezastąpionym współpartnerem projektu był Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków, z którym miałam przyjemność współpracować w 2012 roku przy pierwszym naszym projekcie-rzeźbie W hołdzie polskim artystom baletu, który czeka na realizację.
Ale największą radość sprawili nam malarze, którzy z wielkim zaangażowaniem i tak licznie uczestniczyli w warsztatach. Z wielką nadzieją czekaliśmy na efekt ich przemyśleń i wyobraźni w postaci pięknych obrazów. Niech ta kolekcja malarska na temat sztuki tańca idzie w świat, tworząc nowe zjawisko w polskiej kulturze.
Ludzie, uczcie się tańczyć, bo co będą z wami robili aniołowie w niebie -- św. Augustyn.
Bożena Kociołkowska
Prezes Fundacji Sztuki Tańca
Wernisaż: 13 października 2014 roku, godz. 18
Dom Artysty Plastyka, ul. Mazowiecka 11a w Warszawie
Wystawa czynna będzie od 13 do 31 października 2014 roku.
