Król Roger

Część pierwsza

Ciszę i bezruch przerywa krzyk Rogera. Koszmarny sen skończył się, czy dopiero zaczyna? Słychać chóralny śpiew wielbiący Boga i władcę. Roger słucha go samotnie. Próbuje dojść do siebie, ale złe widma nadal go prześladują. Widzi siebie martwego, przygotowanego do uroczystego pogrzebu. Trwa narada. Okazuje się, że jego dobrze zorganizowane państwo jest zagrożone. Pojawił się tajemniczy Pasterz, który głosi nową wiarę, zyskując zwolenników. Dostojnicy państwowi w tym przedstawiciele episkopatu, domagają się, by Roger zatrzymał i ukarał Pasterza. Żądają kary śmierci. Roksana, żona Rogera, nonszalancko namawia go na spotkanie z przybyszem i sprawiedliwy osąd. Roger każe przyprowadzić Pasterza. Pasterz pojawia się nagle w centrum obrad niezauważony przez nikogo. Spadł nie wiadomo skąd i zawiesił na chwilę rzeczywistość. Dostrzega go tylko Roger. Zadaje pytania. Pasterz mówi o Bogu, który go posłał: Mój Bóg jest piękny jako ja. Ten Bóg jest wolnym bogiem miłości i wyzwolenia. Pasterz przejmuje kontrolę nad sytuacją. Zaczynają dziać się cuda. Małe sztuczki i wielkie sprawy, kapryśnie nietrwałe, jak uzdrowienie sparaliżowanej Diakonissy. Roger traci panowanie nad sytuacją. Ludzie Rogera pogrążają się w obłędzie. Nawet Roksana przechodzi na stronę przybysza. Sprowokowany Roger zaczyna impulsywnie bić Pasterza. Wszyscy zanurzają się w orgii agresji. Przerażony Roger zatrzymuje tę niebezpieczną sytuację. Jego Dość! przywraca świat do normy. Pasterz znika. Przynajmniej na chwilę. Kiedy Roger zostaje sam, Pasterz pojawia się znowu, tym razem w lustrze, zapowiada swoje przybycie. Hasło dla straży to „Pasterz”. Pasterz ma odpowiedzieć „Roger”. Tożsamości zostają zamienione. Roger i Pasterz łączą się w jedno w lustrzanym odbiciu. Zapadła ciężka noc. Roger przysypia, budzi się, czekając na Pasterza. Jest przy nim Edrisi, rozmawiają o Roksanie. Pyta Rogera, jak dawno z rozkoszą szukał ust Roksany? Zamiast odpowiedzi pojawia się Roksana w ekstazie. Prosi o łaskę dla Pasterza. Roger jest przerażony, Edrisi zdaje się ją rozumieć. Rzeczywistość odczuwana jest przez każdego inaczej. Dla Roksany to noc pokoju i harmonii, dla Rogera ekstremalnego napięcia. W oddali słychać hasło: „Pasterz”. Nadchodzi nieuchronne. Pasterz pojawia się w lustrze, pozdrawia Rogera imieniem wielkiej miłości. Jego obecność się zwielokrotnia. Przesłuchiwany przez Rogera udziela coraz bardziej zuchwałych odpowiedzi, nazywa się posłanym przez Boga. Świat wokół staje się podejrzany. Ludzie z otoczenia Rogera popadają w ekstazę. Roksana wciąż prosi o łaskę dla Pasterza. Wytwarza się dziwny trójkąt, w którym Roksana stopniowo przybliża się do Pasterza. Roger traci swoją przestrzeń, swoją żonę, swoich ludzi. W halucynacyjnej wizji pojawia się Pasterz w rytualnym stroju Kozła, dołącza do niego przystrojona rogami Roksana. Rozpoczyna się zapowiedziane przez Pasterza misterium. Roger ma zostać złożony w ofierze. Znajduje się na stole, który zamienia się w ołtarz. Jego ciało zostaje poćwiartowane. Staje się łaźnią krwi dla Roksany i jego współpracowników. Roger, będący uczestnikiem i obserwatorem tej sceny, przerywa ją, każąc pojmać Pasterza. Ale nie można pojmać kogoś, kogo istnienie jest wątpliwe. Wyczerpany Roger pada na ziemię. Traci siły, słabnie. Pasterz spokojnie patrzy na jego agonię. Zaprasza umierającego do siebie, „na swój słoneczny brzeg”. Kiedy Pasterz odchodzi, pojawia się Edrisi. Słyszy ostatnie słowa Rogera: Pątnikiem stał się król!